Szczelinowiec Leleupa - Neolamprologus leleupi

Nazwa:
Nazwa tej rybki wywodzi się od belgijskiego badacza (o dziwo entomologa) Narcisse Leleupa (1912-2001) na część którego ja nazwano.

 Występowanie:
Jezioro Tanganika w Afryce. Jest to gatunek endemiczny, czyli występuje tylko w tym jednym jeziorze. Nawet nie w całym, ale głownie w południowej części tego jeziora.
Żyje w skalistej części tego jeziora, na głębokości najczęściej od 5 do 40 metrów.

Opis:
Ciało lekko bocznie spłaszczone, wydłużone, walcowate, pomarańczowo-żółte. Osiąga długość do 10 cm (samce) i do 9 cm (samice. Płeć trudna do rozróżnienia.
Charakterystyczne są duże wargi tego gatunku. No i choć tego nie widać, ryby te posiadają zęby.

Szczelinowiec Leleupa często bywa mylony z bardzo podobnym do niego i blisko spokrewnionym Szczelinowcem Długim (Neolamprologus longior). Źródła różnie traktują Szczelinowca Długiego. Jedne jako oddzielny gatunek a inne jako podgatunek Leleupi. Ryby są bardzo podobne, trudne do rozróżnienia.

Muszlowiec Telmatochromis vittatus

Nazwa:
Nazwa tej rybki odnosi się paska biegnącego przez całe jej ciało. Z łaciny słowo vittatus oznacza z pręgami lub z wstęgami.

 Występowanie:
Jezioro Tanganika w Afryce. Jest to gatunek endemiczny, czyli występuje tylko w tym jednym jeziorze. Nawet nie w całym, ale głownie w południowej części tego jeziora.
Żyje na głębokości najczęściej od 5 do 10 metrów,choć bywa spotykany i do 25 metrów.

Opis:
Telmatochromis vittatus ma 7 cm długości i ma wydłużony, cylindryczny korpus. Długość ciała wynosi od 4,3 do 4,4 razy wysokość ciała. Podstawowy kolor to brązowo-szary w górnej części ciała i beż . Ciemny podłużny pasek rozciąga się od kącika ust do oczu i boków ciała, który rozciąga się do podstawy płetwy ogonowej. Kolejna podłużna taśma biegnie wzdłuż podstawy płetwy grzbietowej. Na ogonie jest ciemna plama. Telmatochromis vittatus nie wykazuje wyraźnych różnic między płciami. Największą różnica, choć nie jakaś wyraźnie dużą, jest wielkość płci. Samce dorastają do 7 centymetrów, zaś samice do 6 centymetrów. Samice mają również krótsze promienie płetw piersiowych, chętniej kryją się w muszlach, do których zagania je samiec oraz mają bardziej pękate brzuszki. 

Telmatochromis vittatus często bywa mylony z bardzo podobnym do niego i blisko spokrewnionym Szczelinowcem Dwypasiastym (Telmatochromis bifrenatus). Vittatus różni się tym, że ma większą wysokość ciała w stosunku do jego długości, mniejszą liczbę łusek po górnej stronie i więcej łusek w dolnej części dwuczęściowej linii bocznej i mocniejsze, stożkowe zęby w górnej i dolnej szczęce.

Naskalnik Dickfelda - Julidochromis dickfeldi

Występowanie:
Jest to gatunek endemiczny. Czyli występujący tylko w jednym konkretnym miejscu. W przypadku tego gatunku jest to Jezioro Tanganika w Afryce. I to nawet nie całe jezioro ale  południowo-zachodnia część jeziora, na północ od parku narodowego Sumbu w Zambii.

Opis:
Wydłużony, walcowaty kształt ciała z wysoką płetwą grzbietową i grubymi, miękkimi wargami. Na żółto-brązowym tle wzdłuż całego ciała ciągną się trzy czarne pasy. Wszystkie płetwy szare, niebiesko obrzeżone. Dymorfizm płciowy słabo widoczny Samice są trochę większe. Osiąga przeciętnie do 11 cm długości.

Charakterystyka:
Stosunkowo spokojna ryba wykazująca zwiększoną agresję w okresie tarła. Gatunek monogamiczny. Ryby dobierają się w pary na całe życie. Opieką nad potomstwem zajmują się oboje rodzice. Samica opiekuje się potomstwem bezpośrednio, samiec natomiast chroni obrane terytorium przed intruzami. Naskalniki Dickfelda tworzą wielopokoleniowe społeczności- dorosłe dzieci żyją zgodnie na jednym terytorium wraz z rodzicami.
Charakteryzują się (jak inne naskalniki) specyficznym sposobem pływania, zawsze równolegle do powierzchni. A jeśli jest to sufit jaskini to płyną wtedy do góry brzuchem. Często zastygają w bezruchu schowane w pionowych szczelinach skalnych, wyglądają wtedy jak przyklejone do ściany.

Muszlowiec Krótki (Neolamprologus brevis)

Nazwa:
Nazwa tej rybki wzięła się od jej masywnej budowy, która sprawia, że wygląda na krótką: a z łaciny brevis to mały, krótki. Stąd w języku polskim określa się ten gatunek jako Muszlowiec Krótki. Występuje również pod nazwami jako Neolamprologus brevis oraz Lamprologus brevis.

 Występowanie:
Jezioro Tanganika w Afryce. Jest to gatunek endemiczny, czyli występuje tylko w tym jednym jeziorze. Spotykany praktycznie w całej części przybrzeżnej części jeziora.
Na głębokości od 6 do nawet 60 metrów.

Opis: Ciało lekko bocznie spłaszczone, zwykle brązowo-beżowe (istnieje wiele odmian barwnych), z pionowymi pręgami. Błyszcząca plama na pokrywach skrzelowych. Krawędzie płetw grzbietowej i ogonowej jasnopomarańczowe, a odbytowej - czarne.
Wielkość: Samce do 6 cm, samiczki do 4 cm.
Płeć młodych trudna do rozróżnienia. W przypadku starszych osobników samce są wyraźnie większe od samic a ich płetwy, brzuszna, grzbietowa i odbytowa są nieco wydłużone i ostrzej zakończone.

Charakterystyka:
Stosunkowo spokojna, czasem wręcz płochliwa rybka. Agresję Brevisy okazują jedynie w okresie rozrodu. Dobierają się w pary lub tworzą grupy haremowe.
Ciekawostką wyróżniająca te rybki jest to, że para zgodnie wspólnie zamieszkuje tą samą muszlę.