Aksolotl czyli ambystoma meksykańska - bardzo ciekawy i nietuzinkowy płaz, coraz popularniejszy w hodowlach amatorskich.

Nazwa:
Ambystoma meksykańska popularnie i powszechnie nazywana Aksolotem. Choć biologicznie określenie Aksolotl nie jest to poprawne, ponieważ w języku polskim termin aksolotl, w ścisłym znaczeniu, oznacza stan rozwoju osobniczego – charakterystyczne, wodne stadium larwalne (larwa neoteniczna) kilku różnych gatunków płazów (choć niektóre źródła przypisują ten stan tylko jednemu gatunkowi – właśnie ambystomie meksykańskiej).
Natomiast ambystoma meksykańska, zwana też aksolotlem meksykańskim, a czasem w skrócie aksolotlem, to nazwa konkretnego gatunku opisanego naukowo pod nazwą Ambystoma mexicanum.

Występowanie:
W warunkach naturalnych gatunek występował na południe od miasta Meksyk, stolicy Meksyku, w dwóch jeziorach Xochimilco i Chalco (2300 m n.p.m.).  Jezioro Chalco prawie całkowicie wyschło w wyniku celowego jego osuszenia, które miało zapobiec okresowym zalewaniom okolicy. Prawdopodobnie spotykany był również w jeziorach Texcoco, Zumpango i Xaltocan.
Kiedyś był poławiany w celach konsumpcyjnych. Jego mięso podobno jest bardzo smaczne. Obecnie jego połów jest zabroniony.
Obecnie populacja Ambystoma mexicanum występuje w południowej części jeziora Xochimilco i otaczających go kanałach i mokradłach. Jego występowanie jest poważnie zagrożona ze względu na rozwój miasta Meksyku i ma tendencję spadkową.
Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych klasyfikuje gatunek Ambystoma mexicanum w czerwonej liście krytycznie zagrożonych o najwyższej kategorii ryzyka. Według ostatnich obserwacji dzikiej populacji liczebność aksolotla szacowana jest na 700 - 1200 osobników, które istnieją w sześciu różnych miejscach podmokłych jeziora Xochimilco.
Działania ochrony tego gatunku koncentrują się głównie na podniesieniu znaczenia jeziora Xochimilco poprzez edukację, inicjatywy na rzecz przywrócenia siedlisk występowania gatunku. Rozwój populacji z gatunków hodowanych w domu, laboratoriach nie jest wskazany z uwagi na zagrożenie przenoszenia różnych chorób, w tym genetycznych.
Gatunek jest pod szczególną ochroną rządu Meksyku i kontrolą Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (załącznik II do rozporządzenia WE 318/2008 w dodatku B)

Wygląd:
W akwariach (oraz w naturze) występuje przez całe życie w postaci larwalnej.
Ciało o masywnej budowie, grzbietobrzusznie spłaszczone. Na szerokiej głowie, w jej tylnej części, znajdują się 3 pary skrzeli zewnętrznych położonych po obu stronach głowy. Kończyny delikatne, krótkie i kruche – przednie zaopatrzone w 4, a tylne w 5 palców. Ciało zakończone jest długim, wysokim i masywnym ogonem. U form neotenicznych występuje wysoka, bocznie spłaszczona płetwa ogonowa.

U gatunków albinotycznych kościec jest widoczny poprzez cienką, półprzezroczystą skórę.

 

 

Rozróżniane są dwie formy barwne:

• forma żyjąca w warunkach naturalnych – ubarwienie grzbietu ciemnoszare, czarne lub brązowe, z licznymi ciemnymi, prawie czarnymi plamkami tworzące marmurkowy deseń,
• forma żyjąca w warunkach sztucznych (hodowlanych) – najczęściej występują tu barwy albinotyczne, jasnoróżowe a nawet białawe, z intensywnie różowymi skrzelami.

Długość ciała dojrzałych płciowo osobników (larw) sięga 30 cm.

Tryb życia:
Jest gatunkiem prowadzącym nocny tryb życia. Podczas dnia larwy szukają schronienia w zakamarkach zapewniających im kryjówki przed większymi drapieżnikami.

Gatunek drapieżny, ma szczątkowe zęby. Pokarm lokalizuje za pomocą węchu. Odżywia się w porze wieczorowej i nocnej m.in. małymi zwierzętami wodnymi, bywa również kanibalem.

Trzymane w grupie mogą sobie obgryzać kończyny i końcówki płetwy ogonowej. Mają jednak zdolność regeneracji utraconych części ciała: kończyn, skrzeli czy nawet fragmentów w obrębie głowy, mózgu i serca. Regeneracja przebiega w wyniku rozprzestrzeniania trzpienia komórki w danym zagrożonym obszarze. Komórki takie mnożą się i są w stanie zastąpić brakującą tkankę, są przy tym w pełni funkcjonalne. Okres regeneracji trwa do kilku miesięcy.

Akwarium, terrarium:

Ponieważ jest to zwierze typowo wodne całe życie spędzajace w wodzie, trzymamy go w akwarium, bez części lądowej. Przez większość dnia przebywają w dolnej części zbiornika. Podłoże żwirowo-piaszczyste z umiarkowanym oświetleniem. Wymaga wody z dużą zawartością tlenu, filtrowanej.

Temperatura: bardzo ważny czynnik w hodowli tego gatunku.
Ogólnie jest to zwierze znoszące szeroki zakres temperatur. od 15 °C do 28 °C. Najlepsza temperatura dla tego gatunki to 16-18°C. Zimą znoszą obniżkę do 8-10°C. Latem krótkotrwało zniosą temperaturę do 25°C. Jednakże temperatura komfortu dla nich to do 22°C. Powyżej 24°C należy wodę już chłodzić!

Obsada w roślinność o dużych i mocnych liściach. (Echinodorus horizontalis, Echinodorus major, Cryptocoryne aponogetifolia, Cryptocoryne cordata, Vallisneria gigantea, Crinium thaianum).

Towarzystwo:
Większe ryby by nie zmieściły im się do pyska. Wszystko co małe i do tego jeszcze wolno pływające może zostać z czasem zjedzone :)

Żywienie:
Jest to typowy drapieżnik. Więc karmimy pokarmem mięsnym.
Młode odżywiają się pierwotniakami, następnie wraz z wzrostem oczlikami, dafnią (rozwielitki), małymi rybkami. Można karmić surowym mięsem albo dżownicami które latem przy okazji prac w ogrodzie wykopiemy sobie.
Ogólnie płazy te bardzo reaguje na ruch. Pokarm który się porusza jest szybko przez nie atakowany i zjadany. Natomiast nieżywy pokarm najlepiej im podtykać pod nos, np. na jakimś patyczku lub pensetą.

Rozmnażanie:
Niedobór jodu w jaskiniach, w których żyje, powoduje, że zdolność do rozrodu płaz ten uzyskuje w postaci larwalnej, pozwala mu na to zdolność do neotenii, czyli rozmnażania się już w postaci larwalnej i pozostawania w niej nawet do końca życia. Występuje u nich wyraźny dymorfizm płciowy. Gonady samca ze względu na ich nabrzmiałość są łatwo zauważalne w okresie rozrodczym. Po okresie kilkutygodniowego zimowania samiec składa spermatofor na częściach roślin. W tym czasie samica zbiera go wkładając do kloaki. Kilka tygodni po zapłodnieniu samica składa galaretowaty skrzek w ilości 200–6000 jaj. Okres inkubacji zależny jest od temperatury otoczenia, najczęściej trwa ok. 3 tygodni. Młode, wyklute larwy są wielkości ok. 15-20 milimetrów i są żarłoczne. Wymagane jest częste dokarmianie (kanibalizm). Dojrzałość płciową osiągają po roku życia.

 Źródła: na podstawie własnych obserwacji oraz wikipedi.pl i źródeł z internetu.

Skomentuj ten post na FORUM